Professionele revalidatie olievogels
Alhoewel het aantal grote olie incidenten op zee afneemt, spoelen elke winter vogels aan op de Nederlandse kust die met olie besmeurd zijn. Vaak zijn deze vogels slachtoffer van illegale lozingen van stookolie op zee en spoelen ze aan wanneer ze in ernstige mate verzwakt zijn.
Deze vogels hebben geen overlevingskans zonder revalidatieproces, om zowel de inwendige als de uitwendige effecten van de olie te ondervangen.
Tegenwoordig kan de revalidatie van olievogels zeer succesvol zijn, mits olievogels de juiste veterinaire zorg krijgen, op de juiste manier verzorgd worden binnen de juiste faciliteiten.
De SON-RESPONS vogelopvangcentra zijn decennia lang gespecialiseerd in revalidatietechnieken voor olievogels en deze technieken zijn gebaseerd op de meest recente inzichten uit wetenschappelijk onderzoek en internationale ‘best practice’ methoden.
Alle SON-RESPONS opvangcentra hebben faciliteiten ter beschikking om het hele revalidatieproces te kunnen uitvoeren waardoor een getroffen olievogel na tijdelijke opvang weer kan worden vrijgelaten met herkregen overlevingskansen. Medewerkers en vrijwilligers van de verschillende opvangcentra zijn getraind in de soort-specifieke opvang en revalidatie van olievogels.
Structuur voor samenwerking
SON-RESPONS is een netwerkorganisatie en biedt als groep gespecialiseerde asielen aan de Nederlandse Rijksoverheid één enkel aanspreekpunt. De oprichting van de SON is met dit doel indertijd via een kleine overheidssubsidie mogelijk gemaakt.
Sinds de oprichting van de SON is de samenwerking tussen de 5 vogelopvangcentra geïntensiveerd. De centra hebben naar elkaar toe een grote mate van onderling respect, vertrouwen en loyaliteit, hetgeen gezien wordt als een belangrijke voorwaarde voor samenwerking binnen SON-RESPONS. Tijdens een aantal recente olievogelincidenten is de onderlinge samenwerking hecht, effectief en succesvol gebleken.
SON-RESPONS maakt sinds 2014 deel uit van een groter Europees netwerk waarin internationale en ‘best practice’ standaards en trainingen worden ontwikkeld.
Interne rampenparaatheid
Voor zijn onderlinge coördinatie heeft SON-RESPONS een intern draaiboek voor de gezamenlijke aanpak van olievogelincidenten. Daarin is een coördinator benoemd die namens SON-RESPONS een rol vervult in de communicatie naar en met externe partners. Het draaiboek voorziet in een onderling communicatieplan, een procedure voor de melding van opmerkelijke aantallen olievogels aan het Kustwachtcentrum en Rijkswaterstaat, en een opschalingsplan voor het geval een Tijdelijk Opvangcentrum voor Vogels (TOV) noodzakelijk blijkt en de Samenwerkingsregeling Besmeurde Vogels (SBV) van kracht wordt. Elk asiel heeft zijn eigen draaiboek dat aansluit bij het SON-RESPONS draaiboek. Het SON-RESPONS draaiboek wordt verder ondersteund door Sea Alarm, dat samen met SON-RESPONS voor Rijkswaterstaat een permanent (24/7) meldpunt onderhoudt.
Nationale Rampenparaatheid: de SBV
Sinds 2009 bestaat er een Samenwerkingsregeling Besmeurde Vogels (SBV) die door Rijkswaterstaat beheerd wordt, waarin afspraken gemaakt zijn voor samenwerking voor de afhandeling van besmeurde vogels tijdens een incident.
De Samenwerkingsregeling is door een 40-tal kustgemeenten, RWS, NIOZ en SON ondertekend. SON-RESPONS heeft de verantwoordelijkheid om zelfstandig en gecoördineerd zorg te dragen voor het verzamelen en de opvang van olievogels die aanspoelen in de nasleep van een olieverontreinigingsincident, en daarbij de capaciteit, kennis en faciliteiten van aangesloten asielen en specialisten optimaal te benutten. SON-RESPONS organiseert ieder jaar trainingen die personeel en vrijwilligers van verschillende asielen in staat stellen zo nodig samen te werken in een Tijdelijk Opvangcentrum voor Vogels. Deze wordt door Rijkswaterstaat opgezet in het geval van een aanvoer van olievogels die de capaciteit van de aangesloten asielen te boven gaat. In het geval de SBV van kracht wordt verklaard komen alle ondertekenaars samen, inclusief de SON coördinator voor een eerste crisisoverleg, waarbij de locatie en opbouw van de TOV wordt besproken.
